Άλλα λόγια να αγαπιόμαστε

Στο λεξικό του Μπαμπινιώτη δίνονται δυο ερμηνείες για το ρήμα απαγορεύω. Η πρώτη λέει: επιβάλλω από θέση ισχύος να μη γίνει (κάτι), διατάζω να μη γίνει (κάτι), η δεύτερη: δεν επιτρέπω, εμποδίζω.

Σύμφωνα με την ελληνική εκδοση του Wikipedia, στο λήμμα πολιτική επιστράτευση, αναφέρονται έντεκα περιπτώσεις από το 1979 μέχρι το 2013. Οι πέντε από αυτές έχουν διαταχθεί από το 2010 έως το 2013.           

Υπάρχει μια θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα στις προηγούμενες πολιτικές επιστρατεύσεις και στην τελευταία. Αυτή των εκπαιδευτικών μέσης εκπαίδευσης, μετά την απόφαση της ΟΛΜΕ να απεργήσει κατά τη διάρκεια των πανελλαδικών (πανελληνίων, εισαγωγικών) εξετάσεων για την πολυπόθητη είσοδο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Η ουσιαστική διαφορά είναι ότι πρόκειται για μια προληπτική πολιτική επιστράτευση. Δηλαδή, για ένα μέτρο που εφαρμόζεται πριν ξεκινήσει η απεργία. Σε όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις, η πολιτική επιστράτευση εφαρμόστηκε αφού ο εκάστοτε κλάδος βρισκόταν σε κινητοποίηση.

Πως λέγεται λοιπόν μια πράξη (από θέση ισχύος) που επιβάλλει, εμποδίζει, διατάζει να μη γίνει μια άλλη πράξη; Έχει απαντήσει ήδη ο διάσημος φιλόλογος και γλωσσολόγος, καθηγητής Μπαμπινιώτης. Επίσης, έχει απαντήσει και ο βουλευτής-τηλεπωλητής  Γεωργιάδης, πρωην ΛΑΟΣ νυν ΝΔ, που σκοπεύει στην συνταγματική απαγόρευση της απεργίας στις πανελλήνιες εξετάσεις. Για την ιστορία, οι δύο άντρες συνυπήρξαν στο ίδιο κυβερνητικό σχήμα με επικεφαλή τον αξέχαστο τραπεζίτη-καθηγητή Λουκά Παπαδήμο. Ο πρώτος ως υπουργός Παιδείας κλπ. και ο δεύτερος ως υφυπουργός Ναυτιλίας κλπ. Βέβαια, ο καθηγητής εγκατέλειψε τον πολιτικό στίβο σε αντίθεση με τον ακάματο τηλεπωλητή και βασικό στέλεχος της κοινοβουλευτικής πληειοψηφίας, που λέει τα «σύκα-σύκα» και την «απαγόρευση-απαγόρευση» και πιθανότατα μας προετοιμάζει για τα μελλούμενα.

Το κατά πόσο το μέτρο της απαγόρευσης της συγκεκριμένης απεργίας είναι δημοκρατικό ή αντιδημοκρατικό, συνταγματικό ή αντισυνταγματικό είναι ένα επιφανειακό και σχολαστικό ζήτημα. Όταν η απεργία θεσμοθετήθηκε ως δικαίωμα και ανατέθηκε στους ειδικούς μεσολαβητές της εργασιακής δύναμης να το ασκούν, ταυτόχρονα θεσμοθετήθηκε το δικαίωμα στην εργασία. Το κεφάλαιο ποτέ δεν χαρίζεται σε κάτι τέτοια. Όταν αυτά τα δυο δικαιώματα έρχονται σε αντίθεση, τι είναι αυτό που την επιλύει;  Η απάντηση είναι προφανής: ο συσχετισμός δυνάμεων των αντιμαχόμενων πλευρών.

Άλλωστε, το κράτος καταφεύγει στο νομικό του οπλοστάσιο: Νομοθετικό Διάταγμα 17/1974 «Περί Πολιτικής Σχεδιάσεως Εκτάκτου Ανάγκης», στο άρθρο 41 (Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών σε περίοδο ειρήνης) του νόμου 3536/2007 καθώς και σε άρθρα του (αστικού) Συντάγματος και είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει τις «νομικές επιθέσεις» των αντιπάλων του. Η ουσία λοιπόν βρίσκεται αλλού.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ζούμε σε ενα κράτος το οποίο λειτουργεί ως εργαστήριο για τους πειραματισμούς του σε-κρίση-κεφαλαίου. Ακόμα και ο πρώην πρωθυπουργός Γ.Παπανδρέου παραδέχτηκε δημόσια ότι «Η Ελλάδα ίσως να υπήρξε το πειραματόζωο της Ευρώπης». Και το πείραμα είναι το εξής: πως απαξιώνουμε την εργασιακή δύναμη και πως αναδιαρθρώνουμε το κεφάλαιο σε μια χώρα με τόσο ατίθασο προλεταριάτο; Ας μην ξεχνάμε ότι το Δεκέμβρη του 2008 ξέσπασε μια, «μειοψηφική» μεν, αλλά πληθωρική εξέγερση, τόσο από άποψη σύνθεσης, όσο και λόγω των «μετασεισμών» της, της επίδρασής της στις μορφές της ταξικής πάλης. Και η εξέγερση ήταν η εκρηκτική συμπύκνωση των υπαρκτών κοινωνικών τάσεων άρνησης του κράτους και του εμπορεύματος.  Οι σχεδιαστές του κεφαλαίου και το πολιτικό προσωπικό των κρατικών μηχανισμών σίγουρα δεν τα ξεχνάνε αυτά.

Η εξαγγελία της απεργίας των εκπαιδευτικών, ήταν σκάνδαλο για το κράτος καθώς στόχευε να μπλοκάρει την στιγμή που συντελείται μια από της σημαντικότερες λειτουργίες της εκπαίδευσης: της κοινωνικής διαλογής της εργασιακής δύναμης που θα αποκτήσει (υψηλή) εξειδίκευση. Και η διασφάλιση αυτής της διαδικασίας είναι τόσο σημαντική για το κράτος ακριβώς γιατί αυτή θα είναι η γενιά των εξειδικευμένων προλετάριων που θα δεχτεί να περιορίσει τις προσδοκίες της και να πουλάει φτηνότερα την εργασιακή της δύναμη. Ήταν ταυτόχρονα ένα πολύ σημαντικό (υπο)πείραμα: θα περάσει «αναίμακτα» η απαγόρευση της απεργίας;

Η παρούσα στρατηγική απαξίωσης της εργασιακής δύναμης η οποία συμπαρασύρει και απαξιώνει τα μικροαστικά στρώματα και τα μικρά και αντιπαραγωγικά κεφάλαια, δεν αποσπά την κοινωνική συναίνεση, στο βαθμό που θα ήθελε. Έτσι, η «φυγή» του κράτους προς τη δύναμη της φυσικής βίας και την ποινική διαχείριση του πληθυσμού, είναι απαραίτητη γιατί από τη μια εξασφαλίζει τις ροές της εργασιακής δύναμης, όπως στην περίπτωση της καταστολής της απεργίας στα ΜΜΜ και από την άλλη εξασφαλίζει την εδαφικοποίησή της, όπως στην περίπτωση της επένδυσης χρυσοθήρων στις Σκουριές Χαλικιδικής. Οι απεργίες, δεν επιλύονται πια με το διάλογο με τους «κοινωνικούς εταίρους», και «αμοιβαίες υποχωρήσεις», αλλά με την μιντιακή συκοφάντηση και τα ΜΑΤ. Έτσι, οι πανελλαδικές εξετάσεις θα γίνουν με επιστρατευμένους καθηγητές και επιταγμένα σχολεία.

Μπορεί η ΟΛΜΕ και η κυβέρνηση να έκαναν το γελοίο υπολογισμό ότι με την απαγόρευση της απεργίας θα κωλώσουν όλοι, ωστόσο αυτό αποδείχθηκε ανεδαφικό: οι καθηγητές ψήφισαν υπέρ της απεργίας ενώ ήταν ήδη επιστρατευμένοι! Και το συμπέρασμα που έβγαλε η ΟΛΜΕ για να μαζέψει τα ασυμμάζευτα ήταν πως δεν υπάρχουν οι όροι για να πραγματοποιηθεί η κινητοποίηση. Τις προηγούμενες μέρες μάλιστα, είχε επέλθει «ρήξη» με την ΑΔΕΔΥ και η συμπαράσταση της αντιπολίτευσης ήταν χλιαρή. Η πολιτική πυγμαχία: Αυταρχική Κυβέρνηση vs Αγωνιζόμενοι Συνδικαλιστές ήταν εμφανώς στημένη. Να αναφέρουμε μόνο το ότι συνδικαλιστικά στελέχη των ΕΛΜΕ, ζητούσαν υπερψήφιση της απεργίας για συμβολικούς λόγους και μετά έριξαν «λευκό» στο ερώτημα του ΔΣ της ΟΛΜΕ αν υπάρχουν όροι για να πραγματοποιηθεί η απεργία, οδηγώντας έτσι στην αναστολή της απεργίας. Έτσι, η απαγόρευση της απεργίας παρουσιάστηκε ως αναστολή λόγω έλλειψης όρων, και η ήττα της βάσης των εκπαιδευτικού προλεταριάτου ως ξεπούλημα από την συνδικαλιστική ηγεσία.

Το πείραμα απαγόρευσης της απεργίας φαίνεται επιτυχές, όμως τα άδεια Προπύλαια στις 14-5-2013, στην 24ωρη της ΑΔΕΔΥ και η άδεια Κλαυθμώνος δυο μέρες μετά, στο συλλαλητήριο της ΓΣΕΕ-ΣΔΕΔΥ, δείχνουν ότι το πείραμα έχει και συνέπειες που δεν ελέγχονται: τι είναι αυτό που θα αντικαταστήσει την διαμεσολαβητική και πειθαρχική δύναμη των συνδικάτων;

Από το 2008 και έπειτα, ο «συλλογικός καπιταλιστής», για να αντιμετωπίσει την απειθαρχία, αποκτά όλο και πιο αστυνομικό χαρακτήρα. Δεν βρισκόμαστε σε μια κατάσταση εξαίρεσης, αλλά σε ένα (δημοκρατικό) αστυνομικό κράτος, που είναι απαραίτητο για την αναπαραγωγή της εργασιακής δύναμης και την ορθή της χρήση την στιγμή που όλο και μεγαλύτερο μέρος της μετατρέπεται σε «πλεονάζον». Η καταστολή και ο έλεγχος στους δρόμους, η λογοκρισία, τα αδιάκοπα πογκρόμ μεταναστών και τοξικομανών, η διασπορά ψευδών ειδήσεων, η τρομοκρατία του θεάματος και η επανεπιβολή του τρίπτυχου πατρίς-θρησκεία-οικογένεια, γίνονται βασικά στοιχεία για την πειθάρχηση της εργασιακής δύναμης, την κατανομής της, την διαχείρισή της, τον «εξορθολογισμό» της, την παραγωγική της εκμετάλλευση, με λίγα λόγια της πτώσης της αξίας της.

Δεν βρισκόμαστε σε κατάσταση εξαίρεσης γιατί όταν οι εξαιρέσεις επαναλαμβάνονται σταθερά, μετατρέπονται σε κανόνες.