Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2012

Ο ανθός της καλλιτεχνικής νεολαίας


[...] Η τέχνη προϋποθέτει συγκεκριμένες κατηγορίες: τις κατηγορίες του ωραίου, του πολιτιστικού, του αυθεντικού, της αύρας θα μπορούσα να πω, σκεπτόμενος τον Walter Benjamin. Oι κατηγορίες βασίζονται ιστορικά σε μη σταθερές αλλά μεταλλασσόμενες έννοιες. Σήμερα, περισσότερο από μεταλλάξεις, από αλλάγες και από εκείνες τις επαναστάσεις που αγαπούσε και σχεδίαζε συνεχώς ο Μαπακούνιν, είμαστε εθισμένοι στη συσσώρευση. Συσσώρευση σκουπιδιών, συσσώρευση αντικειμένων, συσσώρευση ιδεών και διαφορών.[...]
ο αδυσώπητος συνεντευξιαστής μου ξαναέβαλε το πρόβλημα: Τι είναι τέχνη;
Η τέχνη είναι η ελευθερία να υλοποιείς φαντασιακές λύσεις. Θα προσπαθήσω να επιβεβαιώσω αυτή τη δήλωση με τη διαδρομή που με οδήγησε σ' αυτή την έκθεση. Στο στούντιο μου υπήρχε από καιρό ένα κιβώτιο που μου είχε στείλει ένα γερμανικό μουσείο, το οποίο είχε οργανώσει μια μεγάλη αναδρομική μου έκθεση. Πάνω από το κιβώτιο μια ωραία μέρα έβαλα ένα καβαλέτο ζωγραφικής. Ένα καβαλέτο που το χρησιμοποιούσα παλιότερα και το οποίο πάντοτε μπερδευόταν στα πόδια μου. Αισθάνθηκα απελευθερωμένος βάζοντάς το πάνω στο κιβώτιο. Η απελευθερωτική ενέργεια είχε σαν αποτέλεσμα μια κατάσταση που έλκυε συχνά το βλέμμα μου. Αργότερα, στην κορυφή του καβαλέτου έριξα ένα μεγάλο πανί που, κι αυτό, δεν ήξερα πού να το βάλω. Το τελικό αντικείμενο ήταν συνεπώς αποτέλεσμα μιας διπλής απελευθερωτικής πράξης. Μερικούς μήνες αργότερα, η Martina Corganati θα γράψει ότι όλο αυτό το σκηνικό την έκανε να σκεφτεί τους κουκουλοφόρους των ανατρεπτικών σεχτών του 19ου αιώνα, μια ατελή προσωπογραφία ή τα αποκαλυπτήρια, σε μια εξέδρα, μια γκιλοτίνας.  
{Ένα μνημείο; του Εnrico Baj}


Παρόλα αυτά, τι διάλο σκεφτόταν αυτή η μαρίνα που έδωσε πνοή σε αυτή τη λερναία ύδρα ηλιοτροπίων; Ήξερε άραγε ότι όντως τα ηλιοτρόπια του Βαν Γκογκ ήταν μεταλλαγμένα και γι' αυτό απουσιάζει ο μεγάλος μαύρος «πυρήνας» και την παράσταση κλέβουν πλούσια λαμπερά πέταλα; Είναι τυχαίο που από τις φάτσες που έχωσε μες στα λουλούδια απουσιάζουν κραυγαλέα τα αυτιά; Μήπως αυτός είναι ο ανθός της ελληνικής τρίτης ηλικίας; Μήπως πρόκειται για ένα παραληρηματικό κρεσέντο λατρείας της γενετικής; Είχε δίκιο ο Virilio όταν έλεγε ότι "η επίσημη τέχνη δεν είναι μόνο η πλαστική τέχνη, αλλά είναι και η τέχνη της πλαστικότητας των μορφών μέσω της γενετικής. Ο νέος εξπρεσιονισμός είναι ο γενετικός εξπρεσιονισμός. Πρακτικά η γενετική θέλει να γίνει τέχνη"; Και αν όντως αποδεχτούμε ότι αυτό το έργο εκτυλίσσεται στο τοπίο συμβάντων της ανάμιξης της επιστήμης με την τέχνη, είναι κανόνας ή ατύχημα; Είναι υπεράνθρωποι - λουλούδια ή υπάνθρωποι - φυτά;


Θα μπορούσαμε για ώρες να μπουρδολογούμε για την τέχνη και να ψάχνουμε το πώς το γιατί και το τι θέλει να πει. Το ερώτημα όμως είναι άλλο. Ποιο σαδιστικό μυαλό βάζει έναν πίνακα που προκαλεί μονάχα πόνο στην αίθουσα αναμονής ενός αντικαρκινικού νοσοκομείου;


Δεν υπάρχουν σχόλια: